CZY WHO CHCE NIELEGALNIE FORSOWAĆ KONTROWERSYJNE POPRAWKI DO MIĘDZYNARODOWYCH PRZEPISÓW ZDROWOTNYCH IHR (2005), ŁAMIĄC ART. 55 TYCHŻE PRZEPISÓW?
Artykuł 55 Międzynarodowych Przepisów Zdrowotnych IHR (2005) pkt 2:
„The text of any proposed amendment shall be communicated to all States Parties by the Director-General at least form months before the Health Assembly at which it is proposed for consideration”
Z art. 55 IHR (2005) wynika, że Dyrektor Generalny WHO powinien poinformować Polskę, jako jeden z krajów członkowskich WHO, o brzmieniu opracowanych przez WGIHR pakietu poprawek zgodnie z decyzją WHA75(9) na co najmniej cztery miesiące przed 77. Światowym Zgromadzeniem Zdrowia WHA, które w tym roku odbędzie się w Genewie w dniach od 27 maja do 1 czerwca. Oznacza to, że Polacy powinni zostać poinformowani o ostatecznym brzminieu poprawek najpóźniej dnia 27 stycznia br.
Artykuł 55 IHR (2005) dotyczy możliwości zgłoszenia i możliwości przyjmowania zmian oraz poprawek IHR (2005). Punkt pierwszy tego artykułu mówi, że „poprawki do niniejszych Przepisów mogą być proponowane przez każde Państwo-Stronę lub Dyrektora Generalnego.” Takie propozycje poprawek są przekazywane do rozpatrzenia Światowego Zgromadzenia Zdrowia (WHA)”. Punkt drugi precyzuje sposób zgłaszania poprawek.
Na stronie Ministerstwa Zdrowia (https://www.gov.pl/web/zdrowie/postepy-w-pracach-nad-tzw-traktatem-pandemicznym-who-oraz-zmianami-miedzynarodowych-przepisow-zdrowotnych-2005–aktualizacja-informacji-stan-na-sierpien-2023-r) czytamy:
„W efekcie dotychczasowych działań WGIHR rozpatruje ponad 300 zgłoszonych poprawek do 33 spośród 66 artykułów [1] Przepisów oraz pięciu spośród dziewięciu aneksów. Dodatkowo zostało zaproponowanych 6 nowych artykułów oraz dwa nowe aneksy. Zgodnie z decyzją WHA75(9) WGIHR powinno przygotować pakiet poprawek, które zostaną rozpatrzone i przyjęte podczas 77. Światowego Zgromadzenia Zdrowia w maju 2024 r.”.
Próbujemy dowiedzieć się od Ministerstwa Zdrowia, czy zgodnie z art. 55 w terminie w nim przewidzianym Polska jako kraj członkowski WHO została poinformowana o brzmieniu „przygotowanego przez WGIHR pakietu poprawek” do rozpatrzenia na 77. Światowym Zgromadzeniu Zdrowia.
Na stronie WHO nie został opublikowany „przygotowany przez WGIHR pakiet poprawek”. Podczas spotkania WGIHR w dniu 5 lutego przedstawiciel Japonii wnioskował o publikację „tekstu Biura WHO” pakietu poprawek do rozpatrzenia na 77. WHA, z czego wynika, że nie został on również w innej formie opublikowany w regulaminowym terminie.
Zgodnie z własnymi regulacjami prawnymi Światowa Organizacja Zdrowia nie może w takim przypadku rozpatrywać i przyjąć zmian w IHR (2005) podczas 77. Światowego Zgromadzenia Zrowia.
W naszej ocenie treść propozycji poprawek powinna być przetłumaczona na język polski i opublikowana na stronie Ministerstwa Zdrowia do dnia 27 stycznia, abyśmy mogli uznać zgodność procesu wprowadzania zmian z regulacjami IHR (2005). Jeśli ten warunek nie został spełniony przez Ministerstwo Zdrowia, jak Polacy mają podjąć świadomą zgodę bądź wyrazić jej brak wobec kontrowersyjnych zmian w międzynarodowym prawie zdrowotnym?
ODBYŁO SIĘ PIERWSZE SPOTKANIE PARLAMENTARNEGO ZESPOŁU DO SPRAW ŚWIATOWEJ ORGANIZACJI ZDROWIA POWOŁANEGO PRZEZ POSŁA GRZEGORZA PŁACZKA
W środę 7 lutego 2024 odbyło się odbyło się pierwsze spotkanie Parlamentarnego Zespołu ds. Światowej Organizacji Zdrowia, któremu przewodniczy poseł Grzegorz Płaczek.
link do nagrania: https://www.sejm.gov.pl/sejm10.nsf/transmisja.xsp?documentId=7B511A268F2DBA81C1258AB7004DD1ED&symbol=TRANSMISJA_ARCH&info=T
W spotkaniu, poza posłami Grzegorzem Płaczkiem, Włodzimierzem Skalikiem i Romanem Fritzem, uczestniczyła Ewa Nowacka, Zastępca Dyrektora Departamentu Współpracy Międzynarodowej Ministerstwa Zdrowa, a także zaproszeni eksperci i goście: Dorota Rodziewicz z naszego Stowarzyszenia, Justyna Socha z Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Wiedzy o Szczepieniach „STOP NOP”, Grzegorz Ziemniak z Instytutu Zdrowia i Demokracji, Adam Kania z Fundacji „Polskie Veto” oraz Ewa Hernik, Magda Sztompka i Mariusz Jagóra.
Tematem dominującym tego spotkania była kwestia artykułu 55 IHR. Nasza koleżanka Dorota Rodziewicz zapytała Zastępcę Dyrektora Departamentu Współpracy Międzynarodowej Ministerstwa Zdrowia panią Ewę Nowacką, czy Polska została poinformowana o ustalonym przez WGIHR - Grupę Roboczą do spraw Poprawek do Międzynarodowych Przepisów Zdrowotnych IHR (2005) – pakiecie poprawek do rozpatrzenia na 77. Światowym Zgromadzeniu Zdrowia WHA w terminie przewidzianym w art. 55 IHR, czyli najpóźniej cztery miesiące przed datą WHA, tj. do dnia 27 stycznia br. Zapytała również, czy jeżeli ten warunek nie został spełniony, możemy być pewni, że ponad 300 kontrowersyjnych propozycji zmian nie będzie rozpatrywanych i zatwierdzanych przez WHA w maju tego roku. Niestety odpowiedź pani Ewy Nowackiej była wymijająca i niejednoznaczna. Przedstawicielka Ministerstwa Zdrowia przyznała, że propozycje poprawek są nadal omawiane przez WGIHR podczas ich spotkań. Powiedziała, że Grupa Robocza do spraw Poprawek IHR (2005) nie osiągnęła jeszcze konsensusu w temacie najbardziej kontrowersyjnych propozycji poprawek. Stwierdziła jednocześnie, że wszystkie propozycje zmian od 2022 roku są dostępne na stronie (link poniżej) i one stanowią „tekst wszelkich proponowanych zmian”:
https://apps.who.int/gb/wgihr/pdf_files/wgihr1/WGIHR_Compilation-en.pdf
W związku z powyższym wg pani Ewy Nowackiej nie ma problemu z przekroczeniem terminu. Z jej wypowiedzi wynikało też, że WGIHR odrzuciło większość propozycji zmian i zdecydowano o pozostaniu przy oryginalnym brzmieniu regulacji z 2005 roku. Jaka jest więc ostateczna wersja opracowanego przez WGIHR „pakietu poprawek”, które miałyby być rozpatrzone i przyjęte przez 77. Światowe Zgromadzenie Zdrowia i gdzie możemy się z nią zapoznać? Na to pytanie zgromadzeni uczestnicy spotkania Zespołu Parlamentarnego nie usłyszeli odpowiedzi. Pani Ewa Nowacka argumentowała, że WHO to państwa członkowskie, które ją tworzą i jeśli zdecydują, że zmiany będą procedowane, to zgodnie z zasadami demokracji, mają do tego prawo.
Poseł Włodzimierz Skalik zwrócił uwagę zgromadzonych, że państwo demokratyczne to przede wszystkim państwo prawa, więc obowiązkiem każdego suwerennego państwa jest obrona praworządności i przestrzegania art. 55. Polska jako państwo suwerenne, które jest członkiem Światowego Zgromadzenia Zdrowia, a także stroną Międzynarodowych Przepisów Zdrowotnych, ma obowiązek żądać od Światowej Organizacji Zdrowia przestrzegania ich własnych zasad i zablokować procedowanie poprawek zgodnie z artykułem 55 IHR.
Pragniemy przypomnieć w tym momencie słowa dr Sylvii Behrent, byłego doradcy prawnego WHO, które wypowiedziała podczas konferencji w Parlamencie Europejskim poświęconej zagrożeniom wynikającym z procedowanych przez WHO zmian w międzynarodowym prawie zdrowotnym w dniu 19 kwietnia 2023 roku: „do nas, ludzi, należy podniesienie alarmu, gdy prawo stanowi narzędzie do gwałtu na godności ludzkiej”, a tak niewątpliwie dzieje się w przypadku działania Światowej Organizacji Zdrowia.
Dorota Rodziewicz
